Elementy małej architektury ogrodowej spełniają nie tylko funkcje estetyczne, ale i użytkowe. Pozwalają na wydzielenie przestrzeni, wyznaczenie szlaków komunikacyjnych, a nawet wzmacniania skarp. W tym artykule przedstawimy kilka przykładów takich elementów, które znajdują częste zastosowanie zarówno w przydomowych ogrodach, jak i na publicznych terenach zieleni.
Obrzeża palisadowe
Betonowe obrzeża palisadowe to doskonały sposób na estetyczne i funkcjonalne oddzielenie trawnika od innych części ogrodu, np. nasadzeń roślinnych, ścieżek, chodników itp. Często wykorzystywane są w celu wyznaczenia szlaków komunikacyjnych. Przeznaczone są także do wykonywania schodów zewnętrznych o prostym kształcie, nadają się też do wykonania tarasu na niewielkim podwyższeniu.
Ten element architektury ogrodowej może być wykonany z różnych materiałów, w tym m.in. drewna czy plastiku, jednak najtrwalsze i najbardziej wytrzymałe są — rzecz jasna — obrzeża z betonu, gdyż wykazują odporność na działanie różnych czynników atmosferycznych (przede wszystkim mróz) i chemicznych. Z tego też powodu doskonale nadają się przede wszystkim do zastosowania na terenach zielonych przeznaczonych do użytku publicznego, chociaż sprawdzą się także w ogródkach przydomowych.
Podłużne, prostokątne obrzeże jest podzielone wizualnie na kilka palisadowych słupków, dzięki zastosowaniu podłużnych wgłębień między nimi. Ze względu na swój charakterystyczny wygląd przypomina palisadę, jednak jest rozwiązaniem bardziej ekonomicznym. Betonowe obrzeża palisadowe występują w różnych kolorach i kształtach, dzięki czemu można je dobrać stosownie do aranżacji przestrzeni.
Palisady betonowe
Palisady betonowe wykorzystywane są przy budowie tarasów i schodów, w zabudowach murów oddzielających, wysokich klombów, rozgraniczeń posesji, przy zabezpieczaniu skarp i zboczy itd. Dzięki zróżnicowanej wysokości (nawet do 130 cm) stosowane są przede wszystkim tam, gdzie zachodzi potrzeba wyrównania terenu, czyli np. do obrzegowania pochyłych terenów przy budowie zejść lub zjazdów. Zazwyczaj stosuje się palisady kwadratowe lub prostokątne, ale występują też okrągłe, tzw. palisady RING, które umożliwiają tworzenie większych łuków przy zabudowach.
Dzięki palisadom betonowym można w prosty sposób wydzielić posesję lub wyznaczyć różne strefy na danym terenie. Występują też jako bardzo funkcjonalny element małej architektury, stanowiąc np. ograniczenie fontanny czy niewielkich zbiorników wodnych. Dodatkowo za sprawą swojej estetyki naturalnie komponują się z istniejącym krajobrazem.
Donice i gazony betonowe
Donice betonowe idealnie komponują się w nowoczesnych przestrzeniach zielonych i komercyjnych. Stanowią wyjątkowo atrakcyjny element dekoracji tarasów oraz dodatkowo mogą służyć jako element oporowy. Beton to materiał, który nie tylko wyróżnia się unikalnymi walorami dekoracyjnymi, ale przede wszystkim właściwościami użytkowymi, takimi jak m.in. trwałość, odporność na warunki atmosferyczne oraz uszkodzenia mechaniczne. Nie traci swojego koloru i nie pęka pod wpływem nadmiernego nasłonecznienia, nie kruszy się w wyniku oddziaływania deszczu czy niskich temperatur. Donice betonowe będą więc doskonałym elementem małej architektury.
Natomiast gazony ogrodowe mogą być wykorzystane jako donice ogrodowe i przy tworzeniu kwietników czy rabat lub do obudowy skarp, tworzenia ekranów oraz rozmaitych ciągów roślinności. Produkty dostępne są w wielu interesujących wariantach kolorystycznych i różnych kształtach.
Murki oporowe
Mur oporowy to konstrukcja, która podtrzymuje nasyp ziemny. Wykorzystywany jest przede wszystkim do umacniania brzegów wgłębnika, budowy podjazdów, skracania stoków w ogrodach, a także tworzenia tarasów na pochyłych terenach. Jest tworzony wszędzie tam, gdzie konieczne jest wzmocnienie skarpy ze względu na zbyt duże nachylenie. Oprócz funkcji użytkowych stanowi też ciekawy element małej architektury, pozwalający estetycznie zagospodarować przestrzeń zieloną.
Murki oporowe, podobnie jak np. obrzeża palisadowe, mogą być wykonane z różnych materiałów, jednak najbardziej solidne, wytrzymałe i trwałe okazują się murki betonowe. Oprócz opisanych wyżej funkcji mogą być wykorzystane również do innych celów. Jest to element architektury ogrodowej, który z powodzeniem wykorzystywany jest jako siedzisko, obrzeże rabat czy jako podpora pod skalniak. Często spotykamy się z nimi przy budowie grilla, przy schodach jako paliczki czy przy ogrodzeniach.
Alejki ogrodowe
To funkcjonalne, a jednocześnie niezwykle estetyczne szlaki komunikacyjne, które łączą ze sobą różne części ogrodu oraz dzielą większe przestrzenie zielone na mniejsze sektory. Mogą też uwydatnić różne rośliny znajdujące się w parku czy ogrodzie.
Najczęściej tworzone są z kostki brukowej, która zapewnia wytrzymałość, łatwość w utrzymaniu czystości, a jednocześnie wyróżnia się wysoką estetyką. Docenianą zaletą takich powierzchni jest ich trwałość — odpowiednio wykonana alejka posłuży przez długie lata. Nie trzeba się przy tym martwić koleinami czy pęknięciami z powodu np. obciążeń. Co więcej, kostka brukowa daje nam wiele możliwości modelowania kształtów, doboru kolorów czy tworzenia wzorów.
Schody i tarasy
Schody i tarasy to przede wszystkim użytkowe elementy małej architektury. Mogą być wykonane z kostki brukowej, kostki granitowej lub dedykowanych na tarasy płyt. Materiały te pozwalają na wykonanie wyjątkowo trwałych, solidnych i stabilnych tarasów. Ze względu na swoje właściwości z powodzeniem sprawdzają się zarówno w ogrodach prywatnych, jak i na intensywnie użytkowanych terenach zielonych przeznaczonych do użytku publicznego. Do wykonywania schodów możemy użyć wspomnianych wcześniej obrzeży palisadowych czy palisad bądź skorzystać z gotowych elementów, jakimi są bloki schodowe. Występują one w bogatej kolorystyce i różnych rodzajach wykończeń, można postawić na surowe gładkie stopnie bądź skorzystać z uszlachetniającej powierzchnie opcji śrutowania.